Wat leuk, het is weer zover we kunnen ons weer lekker bezig houden met het volgende moestuin seizoen. Ik heb afgelopen week al mijn zaden weer eens bekeken. Ik dacht ik zet eens even wat handige vragen en weetjes voor je op een rij voor als je je zaden uit gaat zoeken en uiteindelijk nieuwe wilt kopen, wilt ruilen of delen met andere.

Ik geef je hieronder de eerste stappen die ik zet, hierna vind je er alles over per onderwerp.

1. Ik check wat ik allemaal eerst nog heb en sorteer ze op soort.

2. Hierna check ik de houdbaarheid, als dit niet op de verpakking staat dan doe ik een testje om te kijken of ze nog goed zijn.

3. Dan zet ik alle overgebleven zaden in een lijst zodat ik later niks dubbel heb.

4. Hierna ga ik verder met het moestuinplan.

5. Zodra het moestuinplan af is kun je de zaden aan gaan vullen door deze te kopen.

Zelf vind ik dit altijd een leuk klusje, ik hou namelijk van opgeruimd en georganiseerd, het uitzoeken van de zaden die ik nog in de kast heb liggen. Ik krijg meteen weer de kriebels om weer te starten met zaaien en heerlijk bezig te zijn in de moestuin. Ik zie online zelfs al mensen die zich niet in konden houden en is het eerste al gezaaid. Ik wacht nog even tot half februari. Dan start ik met het zaaien van de pepers, paprika en aubergine. Maar zaaien kan alleen als je de juiste zaadjes hebt dus daarom is het dan ook van belang om eens te kijken wat je nog hebt voordat je zomaar weer nieuwe zaadjes aanschaft.

Ik sorteer de zaadjes altijd op soort en doe ze dan in envelopjes met daarop wat erin zit. Heb je nog volle zakjes, dan is het natuurlijk heel erg zonde om hier niks meer mee te doen daarom is het ook slim om even overzichtelijk te maken wat je nog hebt.

Zijn de zaden die je hebt nog goed? Zaden hebben een bepaalde houdbaarheidsdatum. De verpakkingsdatum en de houdbaarheidsdatum staat altijd op de verpakking. Bekijk deze en selecteer de zaden die eventueel weg kunnen. Merk je dat je heel veel zakjes hebt, dan zou ik aanraden om eerst al je bestaande zaden op te maken en dan volgend jaar pas iets nieuws te kopen.

Uiteraard kan onderstaand ietwat verschillen maar uit ervaring kom ik op het volgende, al vraag ik me af of je met sommige zaden deze jaren zal verstrijken:

Bij pastinaaknaak geven ze aan dat ze zeker 2 tot 3 jaar goed te houden zijn, maar zelf heb ik daar geen goede ervaringen mee. Dit geld ook voor witlof, hiervan koop ik ieder jaar nieuwe zaden.

Ook uienuien geven ze aan dat dit lang te bewaren is, maar langer dan 2 jaar zou ik niet aanraden dit geld ook voor prei. Alles wat je hiervan over hebt kun je wel binnen zaaien onder groeilicht, zo kun je heerlijke kres van de overgebleven zaadjes kweken. Lekker voor door de salade.

Met de zaden van wortelszaden van wortels en mais kun je zeker 2 tot 3 jaar doen.

Slasoorten als spinazieen als spinazie, kropsla, sijbiet en rucola zijn ongeveer 3 jaar goed te houden. Hierna worden de zaadjes gewoon te zwak en komen ze niet meer op, je zou wat dikker kunnen zaaien om te zorgen dat er nog wat boven komt.

Peulgewassen als boontjes, kapucijners, doperwtjes, sugar snapstjes, sugar snaps en tuinbonen zijn zeker wat langer houdbaar, zelf heb ik de bonen van 4 jaar geleden afgelopen jaar gewoon gebruikt. Ik moet zeggen dat de sperziebonen het niet meer goed deden maar alle andere wel.

De boerenkool, radijsdijs en broccoli zijn zeker 4 jaar goed te houden

Zeker 5 jaar houdbaar zijn courgette, pompoen, pepers, paprikae, pompoen, pepers, paprika en aubergine

Bietjes zijn zeker 6 jaar goed te houden.

Tomaten kun je zeker 10 jaar lang bewaren, dit kan zelfs nog langer als je ze in de vriezer bewaard.

Komkommers, meloenen en augurk kunnen ook zo 10 jaar lang goed blijven.

Het kan natuurlijk ook zijn dat er geen datum op de zadenverpakking staat of dat je de zaadjes hebt gekregen van iemand waardoor dit niet meer te achterhalen is. Is dit het geval dan kun je een klein testje doen met de zaadjes. Neem een vershoudbakje en leg hier 4 laagjes keukenpapier in en leg hier 10 zaadjes per soort op. Zorg dat je ook over 2 weken nog weet welk zaadje je waar had neergelegd door de plek te markeren. Maak de zaden en het keukenpapier nat met de plantenspuit en dek het doosje af met de deksel. Voor lichtekiemers met een transparante bak, en voor de donkere kiemers kun je er een handdoek overheen leggen. Nu is het wachten geblazen. Binnen 10-14 dagen moet er bij alle zaden resultaat te zien zijn. Is de helft ontkiemt van de 10 dan kun je ze nog gebruiken maar zaai dat jaar dan wel lekker dik.

Lees ook eens deze blogs die ik eerder schreef:

– Start je met zaaien – 3 tips

Zijn de zaadjes niet meer goed, over de datum en werkt het testje ook niet meer, gooi ze dan niet weg in de prullenbak maar leg ze buiten voor de vogeltjes. In deze koude periode kunnen de vogeltjes de vetten uit de zaden nog heel goed gebruiken.

Zorg dat je de zaadjes op een donkere, droge en koele plek bewaard. Het maakt niet veel uit waar het in bewaard wordt. Op een goede plek bewaren zorgt er ook echt voor dat de houdbaarheidsdatum gehaald wordt.

Maak nu een overzicht van alle zaden die je nog hebt en die nog goed zijn. Ik sorteer de zaden op soort en gewasgroep. Denk dan aan bladgroenten, vruchtgroenten etc. Je kan deze lijst natuurlijk gewoon opschrijven in je tuinboekje of Moestuin Journal maar je kan het ook verwerken in Excel op de computer, net wat jij handig vindt. Hierdoor ontstaat er net wat meer overzicht zodat je weet dat je het juiste besteld zodra je weet hoe de moestuin er dit jaar uit komt te zien en wat je wil gaan zaaien.

Ja nu is het de tijd voor het maken van het moestuinplan. Misschien ben je al begonnen of zelfs al klaar? Nou ik heb al wel wat ideeën maar ik ben zeker nog niet zover, ik heb al wel heel veel zin in het volgende seizoen maar bij mij ontstaan de nieuwe ideeën ook vaak als ik een rondje door de tuin zelf loop. Ik ben daar altijd gewoon wat later mee. Tussendoor help ik veel andere en daar krijg ik dan ook weer inspiratie van. De tuin krijgt komend jaar meer moestuingrond en minder grind. Dit grind verplaatsen we naar zij- en voortuin die we ook nog aan gaan pakken. Sorry ik dwaal af, het moestuinplan, hoe maak je dit eigenlijk? Ik geef je een paar korte tips en voor de rest verwijs ik naar mijn boek ‘De moestuin’ hier leg ik er alles in uit.

In je moestuinplan verwerk je waar welk gewas kan groeien en dus creëer je automatisch overzicht welke zaden je nodig hebt.

– Bekijk eerst goed waar je de moestuin wilt starten. Meet deze plek in de tuin op en zet dit grof op papier.

– Bekijk goed waar de zon opkomt en waar hij weer onder gaat in de tuin. Hoeveel uur zon is er in de tuin en is dat op sommige plekken meer dan 6 uur of minder dan 6 uur?

-Bedenk van tevoren wat je lekker vindt om te eten. Je wilt natuurlijk enkel een moestuin met lekkernijen en waar je blij van wordt.

– Verwerk al je wensen die niet mogen missen op de tekening. Denk aan grote elementen als een bankje of compostbak.

– Hierna weet je exact welke ruimte er overblijft zodat je de moestuin in kan gaan delen.

Lees ook eens deze blogs die ik eerder schreef:

– Waar moet je aan denken als je een moestuin wil starten

– Stappenplan aanleg nieuwe moestuin

Nu je precies weet wat waar gaat komen in de moestuin is het tijd om de zaden aan te schaffen die je nog niet hebt. Ik vind het altijd leuk om ieder jaar weer wat nieuws te proberen, zodat ieder jaar ook weer een leuke verrassing heeft. Vraag eens rond of mensen leuke ideeën hebben of probeer eens een cucameloen, okra, kiwano, olijfkomkommer of patisson. Dit zijn rassen waar je waarschijnlijk nog nooit van gehoord hebt. Dit is echt leuk om eens te proberen.

Een vraag die ik heel vaak krijg, waar bestel of koop jij je zaden? Nou hieronder een aantal site’s waar ik mijn zaden bestel en koop.

www.floorsmoestuinshop.nl – uiteraard wil ik mijn eigen webshop even aanprijzen 🙂 Hier vind je zadenboxjes voor eetbare bloemen en groenten. (binnenkort komt er nog eentje aan, nog een paar weekjes wachten). Alle zaden zijn door mij gekozen omdat ik merk dat deze rassen het goed doen in ons klimaat en het goede oogst levert. In de box zitten zaadjes die voldoende zijn voor een seizoen. Dit zorgt ervoor dat je dus niet met overtollige zaden zit en volgend jaar gewoon weer wat nieuws kan proberen.

123zaden.nl – als je het uitgebreid en makkelijk willen kunnen vinden ga dan even naar de site van 123zaden. Een site die bijna wel alles heeft en ook al heel lang bestaat heeft dus veel ervaring. Daarnaast ook nog eens snelle levering service.

Vreeken’s zaden – top winkel dit, zelf raad ik aan om lekker langs te gaan in de winkel in Dordrecht (als dit weer kan natuurlijk) Het is echt een snoepwinkel en het is er geweldig. Deze beleving krijg je toch minder mee als je online besteld. Daarnaast kan in het drukke seizoen de levertijd van de zaden nogal oplopen waardoor je misschien wel zonder zaadjes zit als je wil gaan starten.

Moestuinenbloem.nl – dit vind ik een handige overzichtelijke site waar ze alles verkopen voor de moestuin. Pootgoed, planten, bloembollen en zaden. Alles is wederom biologisch.

Zaadhandel van der Wal – Hier bestel ik meestal mijn pootgoed als aardappelen, zoete aardappelen, knoflook en pootuitjes. De levering kan net wat langer duren maar dat heeft vaak te maken dat het druk is of je net buiten het seizoen besteld en er dus al te snel bij bent.

De bolster – op deze site vind je alleen maar biologische zaden, ze hebben een heel goed basis assortiment maar niet mega veel keuze. Zelf is mijn basis altijd van de Bolster en vul dit aan met andere winkels en webshops.

Denieuwetuin van Peter Bauwens & Kathelijne Thiers – Een volledige site met heel veel keuze, gedreven door mensen met een passie! Snelle levering. Ik begreep dat dit het laatste jaar is dat je daar kunt bestellen, hierna sluit de webshop dus we hebben dit jaar nog geluk.

Jansenzaden – jaaa, dit is ook zo’n snoepwinkel. Deze ontdekte ik via instagram en hier vind je vooral heel veel soorten pompoenen maar ook andere zaden! Zeker een aanrader om eens een kijkje te nemen.

Venema zaden – super sneller service, ze hebben niet alles maar qua bloemen heb ik hier veel gevonden wat op andere websites er niet meer was of net even anders. Ik vind het een prettige site.

Chiltern Seeds – heel veel soorten bloemen zijn hier te vinden, iets minder duurzaam omdat het niet uit europa komt maar het geeft een goede inspiratie.

Bouma biologisch poot- en platgoed – hier schaf ik mijn biologische pootgoed aan. Denk dan aan plantuitjes, aardappels en knoflook.

Natural bulbs – Zij verkopen niet aan biologische bloembollen, maar ook heel veel eetbare planten en zaden. Alles is biologische.
Sprinklr – hier worden vooral vaste eetbare planten voor mens en dier verkocht maar ook zaden en bloembollen. Alles is biologische.

tip: bestel op tijd zodat je ook alles op tijd binnen hebt

tip: vergeet de bloemen niet een plekje te geven in de tuin, deze zijn heel erg belangrijk om veel hommels, bijen en vlinders naar de tuin te trekken

Heb je veel zaden over? Via internet kun je heel veel ruilgroepjes vinden. Of je kunt zelf een oproepje plaatsen op Instagram of facebook. Ik weet zeker dat binnen de kortste keren iemand met jou zaden wil ruilen. Zo hoef je niks weg te gooien en dat scheelt ook nog eens in de portemonnee. Zo heb ik dit jaren gedaan met zaden die ik over had. Zo vind je vaak weer zaadjes die je misschien zelf nooit had gekocht. Ook kom je op deze manier in contact met mensen die ook een moestuin hebben en kun je leuke verhalen en ervaringen delen. Je merkt dat er een hele positieve sfeer omheen hangt.

Maar waar vind je die ‘clubjes of mensen’

– plaats een oproepje via social media,

– er bestaan zelf zadenruil groepen op facebook.

– dit jaar heb ik zelf mijn eigen zadenruilbox georganiseerd. Deze zal later dit jaar misschien weer voorbij komen via instagram.

En misschien is het een idee om zaden en pootmateriaal te delen. Ik heb dit afgelopen jaar ook gedaan met mijn zaden, pootaardappelen en knoflooktenen. De inhoud van de zakjes is altijd erg groot, waardoor je ieder jaar weer wat over hebt. Koop het gezamenlijk, dat scheelt geld maar ook overtollige zaden, bollen of knollen waar je zelf niks meer doet.